Mecliste güçlü çoğunluğa sahip hükümetler bile bu ülkeyi krizlerden korumayı başaramıyorlar. Birileri düğmeye bastımı tek başına iktidar varmış, halk desteği tammış hiç fayda etmiyor. Tarihimizden buyana millet olarak bu kırılgan yapımızdan bir tülü arınamıyoruz. Düğmeye basanlar istedikleri zaman mutlaka bizleri birbirimize düşürecek konuları buluyor veya yaratıyorlar. Düğmeye basanlar bu konuda çok mu hünerliler yoksa biz millet olarak birbirimize düşmeye çok mu meyilliyiz bilmiyorum. Bilinen bir şey var ki bu ülkeye huzur ve istikrar çok görülüyor. Bu millet güçsüz olmalı, gelişmiş ülkelere el açmalı, borçla yaşamalı, millet olarak birbirimizle uğraşmalıyız o zaman süper güçler bizleri kendi sorunlu hallerimizle bırakıyorlar. Millet olarak yaşam standardımız onların bize gösterdiği orana bağlı. Bu oran aşılmamalı. Her zaman huzursuz ve mutsuz olmalıyız. Sınırı aştığımız anda bir şekilde düğmeye basılıyor. Yazık, çok yazık bu ülkenin milli değerlerine gönül verenler, gerçekten Allah korkusu olanlar, kardeşlik kavramını benimsemiş olanlar bu yaşananları hak etmiyor. Bilerek veya bilmeyerek düğmeye basanların maşalığını yapan içimizdeki bu milletten görünenler bu milletin başının belası. Allah onları ıslah etsin. Tarih 2 Ocak 2013 USD. Kuru 1.77 TL. Tarih 27 Aralık 2013 USD. Kuru 2.17 TL. Kur artış oranı % 22,59. Tarih 2 Ocak 2013 EURO kuru 2.35 TL. Tarih 27 Aralık 2013 EURO kuru 3.01 TL. Kur artış oranı % 28,08 Bu yazının yazım tarihi itibariyle dövizdeki hareketler bu oranlardaydı. 2 Ocak 2014’de yani dört gün içinde nasıl neticelenir bilinmez.
Tıbbi cihaz sektörünün % 85 dışa bağımlı olduğunu dikkate aldığımızda tüm firmaların kur riski altında olduğu ortada. Bunun dışında bir de hastanelerce gününde yapılmayan gecikmeli ihale bedellerini de dikkate aldığımızda 2013 yılında tıbbi cihaz sektörünün yapmış olduğu tüm işlerin zararla sonuçlanmış olduğunu görebiliyoruz. Bu zararın sadece 2013 yılında kalmayarak 2014 yılını da içine almış olduğu Aşikâr. (İhale ve mal teslim süreleri ve tahsilatlar bakımından 2013’de yapılan ihaleler 2014 yılına sarkacaktır.) Tıbbi cihaz sektörü çok karlı, firmalar çok kazanıyor diyenlere en azından yukarıdaki kur gerçeğine ve birde hastanelerin ödeme sürelerine baktıktan sonra sektörün karlılığı hakkında fikir beyan etmelerinin daha objektif bir yaklaşım olacağı kanaatimdeyim.
Yıllardan beri % 85 dışa bağımlı olan ve ihale bedellerine ait ödemelerin gününde yapılmadığı bir sektörde uzun teslimli TL üzerinden yapılan ihalelerin riskli olduğunu, bu ihaleler firmaları yaşatmaktan öte batırmaya zorladığını söylüyoruz. Kamu kendi penceresinde bakarak sorunları görmeden uygulamaya devam ediyor. Kamu herhalde tedarikçi bulunamadığı zaman geleceği görebilecek. İş işten geçtikten sonra görülse neye yarar. 2013 yılında yapılan üç yıl süreli bölgesel Laboratuvar hizmet alımı ihalelerini alan firmaların kurlardan kaynaklı zararlarını düşünmek dahi istemiyorum.
Tıbbi cihaz sektöründeki kârlılık ve istikrar analizini yapmak için % 85 dışa bağımlılığa, hastanelerce geç yapılan ihale bedellerine, dış kaynaklı, ülke içindeki siyasi ve ekonomik hareketlenmelerden kaynaklı kur riskinin sektörün birincil sorunu olduğunu herkesin görmesi lazım. Bu gerçeği bilerek ve görerek tıbbi cihaz ihalelerinde kur riskine bağlı maliyet artışlarını karşılayan, firmaların üzerindeki kur riskini kaldıracak yeni bir uygulamaya acilen ihtiyaç vardır. Kamu ihale kanununa göre ihalesi yapılmış elektrik, doğal gaz, ilaç ve petrol ürünlerinde uygulanan fiyat farkı uygulamasının aynısı tıbbi cihaz ihaleleri içinde uygulanması zaruridir. Sektör temsilcileri (STK) kur riskinden kaynaklı bu önemli sorunu bir rapor haline getirerek en yetkili mercilere iletmelidir. Sonuç alınana kadar da işin takipçileri olmalılar. Yoksa sektörde üretici, ithalatçı ve tedarikçi adına yerli sermayeli firma kalmayacak. Modern tıbbın uygulanmasında yer alan kamu ve özel sektöre ve tıbbi cihaz üretim, ithalat ve tedarik zincirindeki tüm meslektaşlarıma sağlıklı ve mutlu yıllar diliyorum.
Mehmet Ali ÖZKAN
