Ürün gurubu belirlenirken satış sonrasında hastalara sorun yaşatmayacak ve servis gerektirmeyecek ürünlerin seçilmesi isabetli olacaktır.
SGK ile Türk Eczacılar Birliği arasında 2012 yılında yapılan protokol de yer alan “kurumca belirlenecek bazı medikal malzemeler protokol kapsamında sözleşmeli eczanelerden temin edilecektir” tanımına dayanarak eczacı odaları ve Türk Eczacılar Birliği’nin (TEB) bazı yöneticilerinin “ilaçtan kaybedilmiş eczacı kârlarının eczanelerden satılacak medikal malzemelerle telafi edileceği” şeklinde beyanları yer almaktadır. Eğer durum böyleyse eczanelerden yapılacak medikal malzemelerin fiyatlarını takibe almak gerekir. SGK’nın eczacılara “ilaç fiyatlarını indirin size medikal malzemelerin satışını vereceğiz, onları istediğiniz fiyatlara satabilirisiniz” dediğini zannetmiyorum. Eczacıların fark kapatma beyanlarının nereden kaynaklandığını da merak etmiyor değilim.
Fiyatlandırma konusu
Sosyal Güvenlik Kurumu’nun halkın bireysel kullanımı için gerekli medikal ürünlere kolay ulaşımını hedeflerken eczanelerden satılacak geri ödeme kapsamındaki ürünlerin fiyatlandırılmasında çok dikkatli olmalıdır. İthalatçı, ecza deposu ve eczacı karları toplam maliyetleri arttırıcı bir sistemi yaratacak olması gözden kaçırılmamalıdır. SGK ve TEB arasında yapılan protokolde yer alan geri ödeme listesinde yer alacak medikal ürünlerin doğru belirlenmesi gerekir. Bu ürünlerin belirlenmesinde bazı kriterler gözden kaçırılırsa önemli sıkıntıların yaşanması kaçınılmaz olur. Satış sonrasında mağduriyet yaşayacak hasta şikâyetleri sonucu tüketici mahkemelerinde dosyalar artmaya devam eder. Bu konuda önemli gördüğüm bazı konulara dikkat çekmek isterim.
Medikal malzeme tanımı çok geniş
Teknik servis gerektiren tıbbi cihazlara servis verilememesi. Kullanım eğitimi gerektiren cihazlar için kullanım eğitimi verilememesi. Kalibrasyon gerektiren cihazların ölçümleme sorunları. İlaç provizyon sisteminin kendine has zorlukları, teknik alt yapı problemleri gibi nedenlerle ilaç işlemlerinin büyük zaman aldığı, mevcut uygulamanın eczanelerde külfet meydana getirdiği eczacılar tarafından sürekli dile getirilmektedir. Ayarıca yıllardır eczanelerde ilaç dışı birçok ürün satışı da yapılmaktadır. Tüm bunlara ilave olarak medikal malzeme gibi tanımı çok geniş olan bir ürün gurubu yeni bilinmeyen sorunları beraberinde getirecektir. Ürün gurubu belirlenirken satış sonrasında hastalara sorun yaşatmayacak ve servis gerektirmeyecek ürünlerin seçilmesi isabetli olacaktır.
Ticari çıkar ve ekonomik kaygı
Bazı TEB ve oda yetkilileri eczacıların eğitimli olduğundan hastaya her konuda danışmanlık, uzmanlık yaptıklarından medikal ürünler konusunu da çok iyi bildiklerinden bahsetmektedirler. Neredeyse hastalar için eczacı “her derde deva” olarak gösterilmektedir. Eczanelerde bütün işleri eczacının yaptığını ve mesul eczacının her an eczanede bulunduğunu garanti edebilirler mi? Eczanelerde genellikle eczacı kalfalarının ve çırakların aktif çalıştıkları neden göz ardı ediliyor. Bu konuda realitelere bakıp samimi olmalıyız. Eczacılık mesleğinin önemli bir meslek olduğu, çok zor bir mesleği icra ettiklerinden şüphemiz yoktur. Ancak Eczacıyı “her derde deva” gibi göstermek, her konuda uzman olduğunu belirtmek, medikal konusunu tam olarak bilmemek ve konuyu hafife almakla beraber, medikal sektöre yıllarca hizmet etmiş ve etmeye devam eden kişilere hakaret etmek anlamına gelir. Bu gün eczanelerde satılması öngörülen ürünleri yıllarca hastalara ulaştıran, satan bu konuda her türlü hizmeti sunan birçok kişinin var olduğunu yok saymak adaletli bir yaklaşım değildir. Ticari çıkar ve ekonomik kaygılarla iki meslek grubunu karşı karşıya getirmemek gerekir. Eczaneler halkın sağlığı için bireysel kullanım amaçlı medikal ürünleri şu andaki mevcut durumdan daha ekonomik fiyatlarla ve satış sonrası hizmetleri aksatmadan tam olarak verebileceklerse ben bu hizmete alkış tutarım. Ben SGK’ya bir öneride bulunmak istiyorum: Fiyat rekabeti ve hizmet kalitesini oluşturmak için geri ödeme kapsamına alınacak medikal ürünleri eczanelerle birlikte perakendeci medikal firmaları da provizyon sistemi kapsamına alarak hizmette rekabet ortamının yaratılmasına fırsat vermiş olur.
Mehmet Ali ÖZKAN
mehmetaliozkan@gmail.com
