Aralıklı oruç nasıl işliyor?
Aralıklı orucun, aslında yeni bir diyet tipi olmayıp, tarihi 1945’lere dayanan bir beslenme düzeni olduğunu söyleyen Özel Aile Hastanesi’nden Diyetsiyen Ayşenur Çabukyetişmiş, “Bu beslenme düzeninde aç kalma ve yemek yeme periyotlarının düzenlenmesi var. Yani neyi yiyeceğinizden çok ne zaman yiyeceğinizi önemsiyor” açıklamasını yapıyor.
Özel Aile Hastanesi’nden Diyetsiyen Ayşenur Çabukyetişmiş, aralıklı oruç yani Intermittent fasting (IF) hakkında açıklamalarda bulunarak, beslenme düzeni içerisinde kullanılan birkaç sistemi Medikal Plus Dergisi’ne anlattı…
Intermittent fasting (IF) kavramını daha önce duyduysanız ve sizde merak uyandırdıysa bu yazı tam da sizin için. Türkçe’ye çevrilmiş haliyle aralıklı oruç; aslında yeni bir diyet tipi olmayıp tarihi 1945’lere dayanan bir beslenme düzenidir. Bu beslenme düzeninde aç kalma ve yemek yeme periyotlarının düzenlenmesi var. Yani neyi yiyeceğinizden çok ne zaman yiyeceğinizi önemsiyor.
Mekanizma nasıl işliyor?
Aslında bu beslenme düzeni içerisinde birden çok sistem var, bu yazımda ben size birkaç tanesini açıklamaya çalışacağım.
16/8 Yöntemi:
En sık tercih edilen yöntem olduğunu söyleyebilirim. Bu sistem 16 saat aç kalmayı ve 8 saatlik zaman dilimi içinde yemek yemeyi içerir. Aç kalınan zaman diliminde su, çay, kahve gibi içecekler şekersiz olarak tercih edilebilir. Örneğin; öğün düzeninizi sabah 11:00-19:00 saatleri arasında planlayıp bu saatler dışındaki açlık diliminde ise su, çay, kahve gibi içecekleri şekersiz olarak tercih edebilirsiniz.
5:2 Yöntemi:
Bu yöntem de popüler olanlardan biridir. Haftanın herhangi iki gününde düşük kalorili (500-600kkal) beslenip diğer günler normal bir beslenme düzeninin olmasıdır.
Eat-Stop-Eat:
Bu yöntemde haftada bir veya iki kez 24 saat boyunca aç kalmayı hedefler. Örneğin; bir gün akşam yemeğinden ertesi gün akşam yemeğine kadar bir şey yenilmez. Açlık süresi çok uzun olduğundan uygulanabilirliği diğer yöntemlere göre daha zordur.
Kilo vermeye yardımcı olur mu?
Intermittent Fasting sisteminin uygulanma sebeplerinin başında kilo kaybı gelir. Gün içinde yaktığımızdan daha az kalori alırsak kilo verebileceğimizi biliyoruz. Bu yöntemde de aç kalınan zaman dilimi uzun olduğundan aldığımız kalori azalıyor bu durum da kilo kaybına yol açabilir. Çalışmaların birçoğu da yeme düzeninden değil alınan kalorinin azalmasından kaynaklı kilo kaybı olabileceğini gösteriyor. Aynı zamanda bu sistemin bazı hormonal değişikliklere sebep olduğundan kilo kaybını etkilediğine yönelik çalışmalar da var. İnsülini azaltmaya ve büyüme hormonu seviyelerini artırmaya ek olarak, norepinefrin hormonunun salınımını ve nöropeptid Y gen ekspresyonunu artırıp, kilo kaybını kolaylaştırabileceğine dair çalışmalar da yer alıyor.
Kimler yapmamalı?
Bu yöntem uzun süreli açlık gerektirdiğinden herkes için uygun olmayabilir ve bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle özellikle kan şekeriyle ilgili sorunlar yaşıyorsanız, diyabet ve/veya tansiyon hastalığınız varsa, herhangi bir ilaç kullanıyorsanız, çok zayıfsanız ve geçmişte yeme bozukluğu öykünüz varsa doktorunuza danışmadan uygulamayın. Gebelik düşünüyorsanız, hamile veya emziren anneyseniz doktorunuza danışın.
Herkese uygun tek bir beslenme programının olmadığını, size en uygun beslenme programının ömür boyu devam ettirebileceğiniz sürdürülebilir bir beslenme programı olduğunu unutmayın.
